भारत आणि बांगलादेश सीमेवर कुंपण घालण्यावरून (Bangladesh india border) तणाव वाढत आहे. बांगलादेशच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने भारताचे ढाका येथील उच्चायुक्त प्रणय वर्मा यांना बोलावले तेव्हा हा वाद आणखीनच वाढला. सुमारे अर्धा तास चाललेल्या या बैठकीत बांगलादेशचे परराष्ट्र सचिव मोहम्मद जशीम उद्दीन यांनी सीमेवर कुंपण घालण्याबाबत आपली चिंता स्पष्टपणे व्यक्त केली. भारताने दोन्ही देशांच्या सीमेवर पाच ठिकाणी कुंपण उभारण्याचा प्रयत्न केल्याचा आरोप बांगलादेशने केला असून, हे दोन्ही देशांमधील सीमा कराराचे उल्लंघन आहे. चला, जाणून घेऊया हा वाद का सुरू झाला आणि त्यामागची कारणे काय आहेत?
Bangladesh india border काय म्हणाले बांगलादेश?
बांगलादेशने भारताने सीमेवर काटेरी कुंपण लावण्यावर आक्षेप घेतला आहे. बांगलादेशच्या गृह मंत्रालयाचे सल्लागार, लेफ्टनंट जनरल जहांगीर आलम यांनी सांगितले की, बॉर्डर गार्ड बांगलादेश (BGB) आणि स्थानिक रहिवाशांच्या विरोधामुळे भारतीय सीमा सुरक्षा दल (BSF) द्वारे कुंपण घालण्याचे काम सध्या थांबवले आहे. मागील सरकारच्या कार्यकाळात झालेल्या काही करारांमुळे भारत आणि बांगलादेश यांच्यात अनेक सीमा मुद्द्यांवर तणाव निर्माण झाल्याचा आरोपही त्यांनी केला.
Bangladesh india border आक्षेप काय आहे?
भारत आणि बांगलादेशमध्ये ४,१५६ किमी लांबीची सीमा असून, त्यापैकी ३,२७१ किमी लांबीवर भारताने काटेरी तारांचे कुंपण घातले आहे. बांगलादेश सरकारच्या म्हणण्यानुसार, 885 किलोमीटरचे कुंपण अजून बाकी आहे. 2010 ते 2023 या कालावधीत 160 ठिकाणी कुंपण लावण्याबाबत वाद झाल्याचे ते सांगतात. चापैनवाबगंज, नौगाव, लालमोनिरहाट आणि तीन बिघा कॉरिडॉरवर तणाव सर्वाधिक आहे. भारताने सीमेवर जुन्या करारांचे उल्लंघन केल्याचा बांगलादेशचा आरोप आहे. जहांगीर आलम यांनी दावा केला आहे की 1975 च्या करारानुसार दोन्ही देशांच्या संमतीशिवाय शून्य रेषेच्या 150 यार्डच्या आत कोणतेही बांधकाम करता येणार नाही.
जहांगीर आलम म्हणाले, “1974 मध्ये आणखी एक करार झाला होता, ज्यामध्ये बांगलादेशने बेरुबारी भारताच्या ताब्यात दिले होते आणि त्या बदल्यात भारताला बांगलादेशला तीन बिघा कॉरिडॉरमध्ये प्रवेश द्यायचा होता. पण भारताने हा कॉरिडॉर कधीच पूर्णपणे खुला केला नाही. तो फक्त तासाभरानेच उघडायचा. 2010 मध्ये, दोन्ही देशांनी पुन्हा एका करारावर स्वाक्षरी केली, ज्यामध्ये तीन बिघा कॉरिडॉर 24 तास खुला ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला. पण या कराराने भारताला सीमेवर कुंपण घालण्याची परवानगीही दिली.
Bangladesh india border भारताला काय म्हणायचे आहे?
बांगलादेशने काटेरी तारे लावण्यामुळे मैत्रीपूर्ण संबंधांवर परिणाम होऊ शकतो अशी चिंता व्यक्त केली. त्याचवेळी भारतीय उच्चायुक्त प्रणय वर्मा म्हणाले, ‘सीमेवर सुरक्षेसाठी कुंपण घालण्याबाबत दोन्ही देशांमध्ये करार झाला आहे. आमचे सीमा सुरक्षा दल संपर्कात आहेत. या संमतीची लवकरच अंमलबजावणी होईल, अशी अपेक्षा आहे. प्रणय वर्मा म्हणाले की, या बैठकीत तस्करी, गुन्हेगारांच्या कारवाया आणि तस्करी या समस्यांमुळे गुन्हेगारीमुक्त सीमा निर्माण करण्याच्या भारताच्या वचनबद्धतेवर चर्चा करण्यात आली.
