1986 : राष्ट्रीय ग्राहक दिन
राष्ट्रीय ग्राहक दिन हा दरवर्षी 24 डिसेंबर रोजी भारतात साजरा केला जातो. 1986 मध्ये ग्राहक संरक्षण कायदा लागू झाल्याच्या निमित्ताने हा दिवस साजरा करण्यात येतो. या दिवसाचे मुख्य उद्दिष्ट ग्राहक हक्कांबद्दल जागरूकता वाढवणे, ग्राहकांना सक्षम बनवणे आणि व्यापारी तसेच सेवा प्रदात्यांमध्ये ग्राहक सन्मान निर्माण करणे हे आहे. या दिवशी देशभर विविध कार्यक्रम, प्रदर्शन आणि जागरूकता मोहिमा आयोजित केल्या जातात. ग्राहकाला सुरक्षित उत्पादने मिळण्याचा हक्क, माहिती मिळण्याचा हक्क, चुकीच्या उत्पादनांची देवाणघेवाण करण्याचा हक्क आणि न्याय मिळण्याचा हक्क यांसारखे मूलभूत हक्क आहेत. अशातच या वर्षी केंद्र सरकार ग्राहकांसाठी ‘जागो ग्राहक जागो’, ‘जागृती’ अशा प्रकारचे अॅप्स व जागृती डॅशबोर्ड लाँच करणार आहे.
1910 : स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांना जन्मठेपेची व काळ्यापाण्याची शिक्षा
24 डिसेंबर 1910 हा भारतीय स्वातंत्र्य संग्रामाचा एक महत्त्वपूर्ण दिवस आहे. विनायक दामोदर सावरकर यांनी ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध जोरदार लढा दिला होता. त्यांनी इंग्लंडमध्ये असताना भारतीय स्वातंत्र्यासाठी अनेक क्रांतिकारी चळवळी सुरू केल्या होत्या. ब्रिटिश सरकारला त्यांच्या क्रांतिकारी विचारांचा भय वाटत असल्याने त्यांना भारतात आणून अटक केली आणि त्यांच्यावर देशद्रोहाचा आरोप लावला. सावरकर यांना अंदमानच्या सेल्युलर जेलमध्ये पाठवण्याचा निर्णय ब्रिटिशांनी त्यांच्या क्रांतिकारी चळवळींना चिमटा बसवण्यासाठी घेतला होता. सेल्युलर जेल हे एक अत्यंत कठोर तुरुंग होते. येथे कैद्यांना अमानुष यातना देण्यात येत असत. सावरकर यांनाही या तुरुंगात अनेक कष्ट सहन करावे लागले. सावरकर यांच्यावर लादलेली शिक्षा ही त्यांच्या देशप्रेमाचीच परीक्षा होती. त्यांंनी तुरुंगात असताना लिहिलेले ‘माझी जन्मठेप’ हे त्यांचे आत्मचरित्र त्या काळातील त्यांच्या अनुभवांचे साक्षीदार आहे. 24 डिसेंबर हा दिवस आपल्याला सावरकर यांच्या बलिदानाची आठवण करून देतो. या दिवशी ब्रिटिशांनी विनायक दामोदर सावरकर यांना जन्मठेपेची शिक्षा सुनावली होती.
1999 : काठमांडू ते नवी दिल्ली फ्लाईट 814 या विमानाचे पाकीस्तानी अतिरेक्यांनी अपहरण केले
24 डिसेंबर 1999 रोजी, काठमांडू येथून नवी दिल्लीला जाणाऱ्या इंडियन एअरलाइन्सच्या फ्लाइट 814 चे पाकीस्तानी अतिरेक्यांनी अपहरण केले. या विमानाला लाहोर आणि दुबईकडून अफगाणिस्तानातील कंदाहार येथे नेण्यात आले. यात 178 प्रवासी आणि क्रू सदस्य बंधक होते. अपहरणकर्त्यांनी भारतीय सरकारला तीन अतिरेकींना सोडण्याची मागणी केली. या घटनेमुळे भारत सरकारला अत्यंत कठीण परिस्थितीला सामोरे जावे लागले आणि या प्रकरणात मौलाना मसूद अजहरसह इतर दोन अतिरेकींना सोडण्याची मंजूरी द्यावी लागली. या घटनेमुळे भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील तणाव वाढला आणि आंतरराष्ट्रीय पातळीवर भारताची प्रतिमेला धक्का बसला. ही घटना भारताच्या इतिहासात एक काळा अध्याय म्हणून नोंदली गेली.
1899 : पांडुरंग सदाशिव साने ऊर्फ ’साने गुरूजी’ यांचा जन्म
24 डिसेंबर 1899 रोजी जन्मलेले पांडुरंग सदाशिव साने, म्हणजेच साने गुरुजी हे मराठी साहित्य आणि समाजसुधार चळवळीतील एक अग्रणी व्यक्तिमत्व होते. ते एक प्रतिभावंत लेखक, गांधीवादी शिक्षक आणि समाजसुधारक होते. त्यांनी समाजातील सर्व घटकांना एकत्र आणण्याचे काम केले. त्यांची लेखणी समाजातील कुऱ्हाडीवर प्रहार करण्याचे काम करत होती. त्यांनी लिहिलेली ‘श्यामची आई’ ही कादंबरी मराठी साहित्यातील एक अमर कृति आहे. साने गुरुजींच्या विचारांनी अनेक पिढ्यांना प्रेरणा दिली आहे आणि ते आजही मराठी साहित्य आणि समाजसुधार चळवळीतील एक आदर्श व्यक्तिमत्व म्हणून ओळखले जातात. साने गुरुजींनी आपले संपूर्ण आयुष्य समाजसेवेत आणि स्वातंत्र्यलढ्यात घालवले. अथक परिश्रम आणि आजारपणामुळे त्यांचे आरोग्य बिघडले आणि 11 जून 1950 रोजी त्यांचे निधन झाले. त्यांच्या निधनाने मराठी साहित्य आणि समाजसेवेच्या क्षेत्रात एक मोठा शून्य निर्माण झाला.
1924 : पद्मश्री, पार्श्वगायक मोहम्मद रफी जन्म दिन
24 डिसेंबर 1924 हा दिवस भारतीय संगीत क्षेत्रासाठी खूप महत्त्वाचा आहे. या दिवशी पंजाबच्या कोटला सुलतान सिंह येथे मोहम्मद रफी यांचा जन्म झाला. वयाच्या 13 व्या वर्षी रफींनी पहिल्यांदा जाहीर मंचावरुन गाणं गायलं आणि यावेळी प्रेक्षकांमध्ये बसलेल्या संगीतकार श्याम सुंदर यांना त्यांचं गाणं आवडलं. श्याम सुंदर यांनी रफींना मुंबईत बोलावलं. त्यानंतर ‘सोनिये नी हिरीये नी’ हे पहिलं गाणं रफींनी ‘गुल बलोच’ या पंजाबी सिनेमासाठी गायलं. 1944 साली नौशाद यांच्या संगीत दिग्दर्शनाखाली ‘हिन्दुस्तान के हम है पहले आप के लिए गाया’ हे पहिलं हिंदी गाणं गायलं आणि नंतर असंख्य गाण्यांमधून आपल्या आवाजातली जादू त्यांनी दाखवून दिली.आपल्या सुमधुर आवाजातून लाखो हृदये जिंकणारे मोहम्मद रफी हे भारताचे अत्यंत लोकप्रिय गायक होते. रफी साहेबांनी आपल्या करिअरमध्ये हजारो गाणी गायली आणि हिंदी चित्रपटसृष्टीला एक नवी उंची प्रदान केली. त्यांचा आवाज इतका बहुमुखी होता की ते कोणत्याही प्रकारचे गाणे सहजतेने गायचे. त्यांच्या गायनात एक अद्वितीय भावना होती जी प्रेक्षकांच्या मनावर छाप पाडत होती. त्यांच्या गायनामुळे अनेक चित्रपटांना यश मिळाले आणि ते स्वतःच एक ब्रँड बनले. संगीत क्षेत्रातील अनेक पुरस्कारांनीही त्यांचा गौरव झाला. 31 जुलै 1980 रोजी हृदयविकाराच्या झटक्याने आवाजाच्या जादूगाराचं निधन झालं. त्यांची गाणी आजही लोकांच्या हृदयात घर करून आहेत.
1973 : पेरीयार ई. व्ही. रामासामी यांचा स्मृतिदिन
इ.व्ही. रामासामी म्हणजेच पेरियार हे दक्षिण भारतातील दिग्गज नेते होते. असे नेते ज्यांनी दक्षिण भारतीय राज्यांच्या राजकारणाची दिशा निश्चित केली. पेरियार हे ब्राह्मण धर्माचे कट्टर विरोधक होते. पेरियार यांनी आपल्या आयुष्यभर समाजातील अस्पृश्यता, जातिवाद आणि धार्मिक कट्टरपंथ यांविरुद्ध लढा दिला. त्यांनी तमिळनाडूतील ब्राह्मणवादी वर्चस्वाला आव्हान दिले आणि शोषित व मागे पडलेल्या वर्गांना एकत्र आणण्याचे काम केले. त्यांनी स्थापन केलेल्या द्रविड मुनेद्र कज़गम या पक्षाने तमिळनाडूच्या राजकारणात एक नवीन युग उभारले. पेरियार यांचे विचार आजही तमिळनाडूच्या राजकारणावर प्रभाव पाडत आहेत आणि त्यांचे योगदान दलित, शोषित आणि मागासलेल्या वर्गांसाठी सदैव स्मरणीय राहील. 24 डिसेंबर 1973 हा दिवस द्रविड आंदोलनाचा एक महत्त्वपूर्ण दिवस आहे. या दिवशी बहुजनांच्या उत्थानासाठी झटणारे महान समाजसुधारक आणि राजकारणी पेरियार ई. व्ही. रामासामी यांचे निधन झाले.
