आपण ऑक्सिजनशिवाय (Oxygen) जीवनाची कल्पना करू शकत नाही. पण श्वास घेण्यासाठी ऑक्सिजन वायूची गरज का असते हे तुम्हाला माहिती आहे का? पण आपण कधी विचार केला आहे का, की आपण ऑक्सिजन व्यतिरिक्त इतर कोणत्याही वायूने श्वास का घेत नाही? वास्तविक, एका अमेरिकन जीवशास्त्रज्ञाने याचे उत्तर दिले आहे.
श्वास घेणे का महत्वाचे आहे?
कोणत्याही माणसासाठी श्वास घेणे जितके महत्त्वाचे आहे तितकेच जिवंत राहण्यासाठी पाणी आणि अन्न आवश्यक आहे. वास्तविक, श्वासामुळे आपल्या शरीराला आवश्यक उर्जा पुरवठा होतो, ज्यामुळे सर्व अवयव काम करतात. हे आपल्या शरीरासाठी इंधनासारखे काम करते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की ऑक्सिजनशिवाय मायटोकॉन्ड्रिया उर्जेमध्ये रूपांतरित करू शकणार नाही. याशिवाय काही जीवाणू आणि काही लहान प्राणी वगळता सर्व सजीवांना ऑक्सिजनची आवश्यकता असते.
पाठदुखीची समस्या आहे? जाणून घ्या उपाय…
ऑक्सिजन आवश्यक आहे
तुम्हाला माहिती आहे का की ऑक्सिजन घेण्याचे अनेक मार्ग आहेत. श्वास घेणे हा त्यापैकी एक मार्ग आहे. जेव्हा तुम्ही श्वास घेता तेव्हा तुमचे फुफ्फुस तात्पुरते ऑक्सिजन धारण करतात. यामुळे ते तुमच्या फुफ्फुसाच्या अत्यंत पातळ पृष्ठभागातून जाते आणि तुमच्या रक्तप्रवाहात प्रवेश करते. तेथे त्याची नितांत गरज आहे.
हवेत फक्त 21 टक्के ऑक्सिजन
हवेत फक्त 21 टक्के ऑक्सिजन आहे, बाकी नायट्रोजन वायू आहे. याचा अर्थ संपूर्ण फुफ्फुसाइतका ऑक्सिजन मिळवण्यासाठी पाच वेळा श्वास घेणे आवश्यक आहे. आम्ही तुम्हाला सांगतो की जेव्हा तुम्ही श्वास घेता तेव्हा फक्त काही ऑक्सिजन तुमच्या रक्तप्रवाहात पोहोचतो. या काळात अनेक पेशी उपाशी राहतात. म्हणूनच आपल्याला पुन्हा पुन्हा श्वास घेणे आवश्यक आहे. जेव्हा मायटोकॉन्ड्रिया ऊर्जा निर्माण करतात तेव्हा ते एक प्रकारचा धूर बाहेर काढतात, जो आपल्या तोंडातून कार्बन डायऑक्साइडच्या रूपात बाहेर पडतो. तुम्ही आणि मी या प्रक्रियेला उच्छवास म्हणतो.
