मध्यरात्री झालेल्या या हल्ल्याने भारतीयांची झोप उडवली. त्या बॉम्बस्फोटात कोलकात्यातील अनेक इमारती उद्ध्वस्त झाल्या. आता हे का घडलं जाणून घेऊन या… जगातील महासत्तांमधील दुसऱ्या महायुद्धाचा (World War 2) परिणाम भारतावरही झाला. युद्धाचा उष्मा भारतापर्यंत पोहोचला. जपान आणि चीन यांच्यातील युद्धात ब्रिटनचीही महत्त्वाची भूमिका होती. हेच कारण भारतात हवाई हल्ल्यांचे कारण बनले. 20 डिसेंबर 1942 रोजी जपानने भारतावर हल्ला केला. जपानने कोलकाता येथील हावडा ब्रिज उद्ध्वस्त करण्याचे लक्ष्य ठेवले होते, मात्र एका हॉटेल आणि आजूबाजूच्या इमारतींवर देखील त्याचा परिणाम झाला. मध्यरात्री झालेल्या या हल्ल्याने भारतीयांची झोप उडवली. त्या बॉम्बस्फोटात कोलकात्यातील अनेक इमारती उद्ध्वस्त झाल्या.
मध्यरात्री बॉम्बफेक करण्यात आली
1942 सालची गोष्ट आहे. जगातील अनेक देश दुसऱ्या महायुद्धाशी झुंजत होते. अमेरिका आणि ब्रिटनसह पाश्चात्य आघाडीचे देश जपान आणि जर्मनीशी युद्ध करत होते. जपानने थेट चीनला लक्ष्य केले होते. अमेरिका आणि ब्रिटन चीनला मदत करत होते. चीनला मदत करण्याचा एकच मार्ग होता. ते म्हणजे भारतामार्फत तिथे मदत पाठवायची. भारत ही ब्रिटिशांची वसाहत होती आणि कोलकाता हे ब्रिटिश साम्राज्याचे केंद्र होते. त्यामुळे ब्रिटन आपल्या मित्र देशाला मदत देण्यासाठी येथील जमीन वापरत होता. जपानला चीनपर्यंत पोहोचणारी पुरवठा साखळी खंडित करायची होती. भारताची हवाई संरक्षण यंत्रणा मजबूत आहे हे जपानला चांगलेच माहीत होते, त्यामुळे त्यांनी एक रणनीती आखली. जपानने मध्यरात्री हल्ला करण्याची योजना आखली.
हावडा ब्रिजला टार्गेट केले
जपानी इम्पीरियल आर्मी एअर फोर्सने चीनला मदत पोहोचू नये म्हणून हावडा ब्रिज आणि कोलकाता बंदर उडवून देण्याची योजना आखली. मध्यरात्री बोंबांचा पाऊस पडला. जास्त अंधारामुळे जपानी सैन्याला आपल्या मोहिमेत यश मिळू शकले नाही. लष्कराचे लक्ष्य चुकले आणि हावडा ब्रिज उद्ध्वस्त होण्याऐवजी जवळपासची हॉटेल्स आणि इतर इमारती उद्ध्वस्त झाल्या. ही गोष्ट त्यावेळची आहे जेव्हा हावडा ब्रिजला जगातील तिसरा सर्वात मोठा पूल म्हटले जायचे.
अंधार का होता?
ज्या काळात जपानी सैन्याने हल्ला केला त्या काळात कोलकात्यात रात्रीचे दिवे बंद होते. तथापि, जपान थांबला नाही, त्याने 1942 ते 1944 दरम्यान अनेक हल्ले केले. त्या काळात अनेक इमारतींना काळा रंग देण्यात आला. ब्रिटनने चीनला पाठवलेल्या मदतीचे परिणाम भारतालाही भोगावे लागले. जेव्हा महायुद्ध संपले तेव्हा भारतातील पुस्तके, कविता आणि लेखांच्या माध्यमातून जपानी बॉम्बहल्ल्यात कोलकात्यातील लोकांचे जीवन कसे उद्ध्वस्त झाले हे सांगण्यात आले. शहराची दुरवस्था झाली होती. फक्त विनाशाच्या खुणा उरल्या होत्या.
