सूर्यप्रकाशाच्या कमतरतेमुळे, ‘व्हिटॅमिन डी’ ची (Vitamin D) कमतरता उद्भवते जी आपल्या आरोग्यासाठी खूप धोकादायक आहे. ‘व्हिटॅमिन डी’ ची कमतरता केवळ तुमच्या शारीरिक आरोग्यासाठीच नाही तर तुमच्या मानसिक आरोग्यासाठीही खूप हानिकारक आहे. त्यामुळे ‘व्हिटॅमिन डी’ च्या कमतरतेची लक्षणे पाहिल्यानंतर काळजी घ्या. जाणून घ्या त्याच्या कमतरतेची लक्षणे काय आहेत आणि ती कशी दूर करता येईल.
‘व्हिटॅमिन डी’ आपल्या शरीराच्या विकासात खूप महत्त्वाची भूमिका बजावते. त्याच्या कमतरतेमुळे आपली हाडे कमकुवत होतात आणि सांधे दुखू लागतात. पण आपल्या जीवनशैलीमुळे व्हिटॅमिन डीची कमतरता खूप सामान्य झाली आहे. व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे तुमच्यासाठी कशाप्रकारे समस्या निर्माण होऊ शकतात आणि कोणते खाद्यपदार्थ त्याची कमतरता दूर करू शकतात हे जाणून घेऊ या.
हाडांच्या सामान्य विकासासाठी ‘व्हिटॅमिन डी’ खूप महत्वाचे आहे . याशिवाय, ते तुमच्या स्नायू आणि रोगप्रतिकारक शक्तीसाठी देखील खूप महत्वाचे आहे. तुमच्या शरीरात कॅल्शियमचे शोषण होण्यासाठी ते आवश्यक आहे. त्यामुळे ‘व्हिटॅमिन डी’ च्या कमतरतेमुळे तुमची हाडे कमकुवत होतात. ‘व्हिटॅमिन डी’ ला सनशाईन व्हिटॅमिन असेही म्हणतात कारण आपल्याला ते प्रामुख्याने सूर्यापासून मिळते. हे एक चरबी विरघळणारे जीवनसत्व आहे, याचा अर्थ आपल्या शरीरात एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी जाण्यासाठी चरबीची आवश्यकता असते. याच्या कमतरतेचे कारण आपली सध्याची जीवनशैली असू शकते, ज्यामध्ये आपण सूर्यप्रकाशाचा संपर्क टाळण्याचा प्रयत्न करतो आणि आपल्या अन्नातील चरबीकडे दुर्लक्ष करतो.
‘व्हिटॅमिन डी’ च्या कमतरतेमुळे, तुमच्या शरीरात हायपोकॅल्सेमिया, हायपरपॅराथायरॉईडीझम, ऑस्टियोमॅलेशिया आणि रिकेट्स यांसारख्या अनेक समस्या उद्भवू शकतात. मुडदूस हा लहान मुलांमध्ये होणारा आजार आहे, ज्यामध्ये हाडे कमकुवत होतात आणि त्यांचा योग्य विकास होत नाही.
व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेची लक्षणे
1. थकवा
2. नैराश्य
3. स्नायू दुखणे
4. स्नायू पेटके
5. कमकुवत हाडे, ज्यामुळे हलक्या दाबानेही हाडे तुटतात
6. मुलांमध्ये वाकडी हाडे
7. सहज आजारी पडणे
8. हाडांमध्ये वेदना
कोणते पदार्थ ‘व्हिटॅमिन डी’ देतात?
‘व्हिटॅमिन डी’ मिळवण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे सूर्यप्रकाश. दररोज थोडा वेळ उन्हात राहिल्याने तुमच्या शरीरातील व्हिटॅमिन डीची गरज पूर्ण होऊ शकते. सूर्यप्रकाशात दीर्घकाळ राहिल्यास त्वचेच्या कर्करोगाचा धोका वाढू शकतो. त्यामुळे सकाळचा सूर्यप्रकाश घ्या आणि जास्त वेळ घालवू नका. याशिवाय काही खाद्यपदार्थही त्याची कमतरता भरून काढण्यास मदत करू शकतात.
१. अंडी
व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेवर मात करण्यासाठी अंडी मदत करू शकतात. अंड्यातील पिवळ बलकमध्ये केवळ फॅट्सच आढळत नाहीत तर त्यामध्ये ‘व्हिटॅमिन डी’ देखील आढळते. याशिवाय अंड्यांमध्ये प्रोटीन देखील आढळते, जे आपल्या स्नायूंसाठी आवश्यक आहे.
२. मासे
सॅल्मन, ट्यूना आणि मॅकेरल हे व्हिटॅमिन डीचे चांगले स्रोत आहेत. त्यात ओमेगा-३ फॅटी अॅसिडही आढळतात, जे तुमच्या हृदयासाठी फायदेशीर असतात.
३. कॉड माश्याच्या यकृताचे तेल
कॉड लिव्हर ऑइल कॉड फिशच्या यकृतातून काढले जाते, जे व्हिटॅमिन डी आणि फॅटी ऍसिडचा खूप चांगला स्रोत आहे. यामध्ये व्हिटॅमिन ए देखील आढळते, जे तुमच्या डोळ्यांसाठी फायदेशीर आहे.
४. मशरूम
शरीर निरोगी राखण्यासाठी ‘व्हिटॅमिन डी’ गरजेचे असते. मशरूम ‘व्हिटॅमिन डी’ चे उत्तम स्तोत्र आहे.
५. संत्र
फळांमध्ये संत्र ‘व्हिटॅमिन डी’ चे चांगले स्तोत्र आहे. दररोज संत्र्याचा रस प्यायल्याने ‘व्हिटॅमिन डी’ चे भरपूर पोषकतत्व मिळतात.
